Ryszard Słomski (ur. 21 stycznia 1950 w Poznaniu) – polski profesor doktor habilitowany nauk medycznych, wykładowca akademicki Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Po ukończeniu I Liceum Ogólnokształcącego im. Karola Marcinkowskiego, zwanego „Marcinkiem”, podjął studia na kierunku Biologia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UAM w Poznaniu, które ukończył w 1973 r. Następnie podjął Studia Doktoranckie przy Akademii Medycznej w Poznaniu i w 1974 r. rozpoczął pracę pod kierunkiem profesora Antoniego Horsta w nowo utworzonym Zakładzie Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk, obecnie Instytucie Genetyki Człowieka PAN. Od 1986 r. pełni funkcję zastępcy dyrektora do spraw naukowych w Instytucie Genetyki Człowieka PAN. W 1992 r. podjął pracę w Katedrze Biochemii i Biotechnologii ówczesnej Akademii Rolniczej w Poznaniu, obecnie Uniwersytetu Przyrodniczego. Od 1997 r. jest kierownikiem Katedry Biochemii i Biotechnologii. Aktywnie działa w ramach Centrum NanoBioMedycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Prof. Ryszard Słomski uzyskał stopień doktora nauk medycznych w 1976 r., a stopień doktora habilitowanego w 1982 r. na Akademii Medycznej w Poznaniu. W 1990 r. uzyskał tytuł profesora. W 2000 r. został profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu. W 1992 r. założył Laboratorium Genetyki Molekularnej, pierwsze prywatne laboratorium zajmujące się badaniami DNA na potrzeby medyczno-sądowe. Ryszard Słomski jest profesorem zwyczajnym, kierownikiem Katedry Biochemii i Biotechnologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, zastępcą dyrektora ds. naukowych w Instytucie Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu, biegłym sądowym z zakresu genetyki człowieka oraz specjalistą z zakresu genetyki laboratoryjnej.

Profesor Słomski jest w kraju pionierem badań DNA dla potrzeb diagnostycznych oraz prekursorem upowszechnienia diagnostyki molekularnej. Jako pierwszy wykonał badania z zakresu odcisku genetycznego (DNA fingerprinting, 1987) i amplifikacji DNA metodą łańcuchowej reakcji polimerazy (PCR, 1989). Obecnie zajmuje się diagnostyką molekularną chorób genetycznych, charakterystyką nowych genów człowieka, biotechnologią, badaniami medyczno-sądowymi i badaniem DNA z wykopalisk.

Prof. Ryszard Słomski odbył staże naukowe na University of Chicago w La Rabida Children Hospital (1978), na University of Illinois w Department of Microbiology and Immunology w Chicago (od 1979 wielokrotnie), na University of Goettingen w Instytucie Genetyki Człowieka jako stypendysta Fundacji Humboldta (1990-1991), na Harvard Medical School w Division of Experimental Medicine w Bostonie (1996-1997), w PienGen Biomedical Corporation w Knoxville (od 1998) oraz w Max-Delbrück Center for Molecular Medicine w Gene Mapping Center w Berlinie-Buch (2002). Prof. Ryszard Słomski w latach 1989-2008 zorganizował 20 Szkół Letnich w 25 edycjach poświęconych badaniom molekularnym DNA człowieka, zwierząt i roślin, w których uczestniczyło blisko 1000 osób z całego kraju. Doświadczenie to umożliwiło przygotowanie książek zbierających zagadnienia analizy DNA wraz z opisami doświadczeń i przykładami wyników, cieszących się dużą popularnością wśród pracowników naukowych i studentów zajmujących się badaniami DNA. Ostatni podręcznik „Analiza DNA – Teoria i Praktyka” wydany w 2008 r. przez Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu był wielokrotnie wznawiany. Książka „Analiza DNA – Teoria i Praktyka” uzyskała na Targach Książki w Krakowie nagrodę w „Konkursie na Najlepszy Podręcznik i Skrypt Akademicki w 2008 roku”. W 2014 r. prof. Słomski przygotował nową książkę „Analiza DNA – Praktyka”, red. R. Słomski, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, stanowiącą rozwinięcie wcześniejszych doświadczeń, która również uzyskała prestiżowe wyróżnienie w Konkursie na najlepszą książkę akademicką, które przyznano Wydawnictwu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu na 18. Poznańskich Dniach Książki nie tylko Naukowej, w dniu 5 października 2014 r.

Dużym zainteresowaniem cieszą się wyniki z zakresu biotechnologii medycznej uzyskiwane w ramach współpracy z prof. Zdzisławem Smorągiem z Instytutu Zootechniki – Państwowym Instytutem Badawczym, nad klonowaniem królików i uzyskiwaniem transgenicznych zwierząt, w tym świń dla potrzeb ksenotransplantacji. W ostatnim czasie prof. Ryszard Słomski bierze udział w projektach dotyczących przygotowania bioetanolu nowej generacji z sorgo i miskanta, opracowania nowych leków przeciwbólowych opartych o kannabinoidy zawarte w konopiach. Na podkreślenie zasługuje fakt, że wszystkie prace powstają całkowicie w oparciu o krajowe laboratoria. Badania z zakresu biotechnologii doprowadziły do złożenia kilkunastu wniosków patentowych w kraju i dwóch w USA.

Od kilku lat prof. Ryszard Słomski jest zaangażowany w prace związane z odtworzeniem tura. Uzyskany materiał genetyczny z dostępnych szczątków pozwolił na przeprowadzenie charakterystyki mitochondrialnego DNA tura. Trudności związane z badaniem materiału genetycznego pochodzącego z dostępnych szczątków wymarłych organizmów podkreślają konieczność ochrony zwierząt wolnożyjących.

Prof. dr hab. Ryszard Słomski jest członkiem założycielem Kolegium Medycyny Laboratoryjnej w Polsce, Polskiego Towarzystwa Genetyki Człowieka, jak również Polskiej Platformy Technologicznej Medycyny Innowacyjnej. Prof. Słomski należy do Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych, posiada specjalizację z zakresu laboratoryjnej diagnostyki medycznej. Posiada uprawnienia biegłego sądowego w zakresie genetyki człowieka. Od 2013 roku jest członkiem Sekcji III Nauk Biologicznych, Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów. Jest prezesem i założycielem Fundacji na Rzecz Rozwoju Biotechnologii i Genetyki POLBIOGEN.

Prof. Ryszard Słomski jest członkiem Komitetu Genetyki Człowieka i Patologii Molekularnej Polskiej Akademii Nauk od 1992 r., a od 2007 r. pełni funkcję przewodniczącego, od 2011 r. jest również członkiem Komitetu Biotechnologii Polskiej Akademii Nauk. Prof. Słomski jest członkiem Polskiego Towarzystwa Biochemicznego (od 1974 r.). Ponadto jest członkiem Rad Naukowych: Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN (przewodniczący od 2015 r.), Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich (przewodniczący od 2009 r.), Instytutu Genetyki Człowieka PAN oraz Rady Wydziału Rolnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu a w latach 1982-2014 był członkiem Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN a także komitetu redakcyjnego Journal of Applied Genetics, jest członkiem komitetu redakcyjnego Annals of Animal Science i Herba Polonica.

Za działalność naukową prof. Słomski kilkakrotnie otrzymał prestiżowe wyróżnienia, m.in. dwukrotnie Nagrodę Sekretarza Naukowego PAN (1976 i 1977), dwukrotnie Nagrodę im. Jędrzeja Śniadeckiego (1988 i 2000), dwukrotnie Nagrodę Wydziału VI PAN (1979 i 1982) oraz Nagrodę Polskiego Towarzystwa Biochemicznego im. Włodzimierza Mozołowskiego (1975). W 1999 r. zespół prof. Słomskiego uzyskał Nagrodę Naukową Miasta Poznania. W 2002 r. prof. Słomski otrzymał Medal im. Jędrzeja Śniadeckiego, w 2003 r. Medal Komisji Edukacji Narodowej, w 2009 r. Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego indywidualną I stopnia za osiągnięcia naukowe w zakresie biochemii i biotechnologii. W 2012 r. prof. Słomski wraz z zespołem uzyskał prestiżową Nagrodę Marszałka Województwa Wielkopolskiego „i-Wielkopolska – Innowacyjni dla Wielkopolski” za osiągnięcie „Uzyskanie transgenicznych świń i wykorzystanie ich skóry i zastawek serca w medycynie”. W 2012 r. został odznaczony Medalem Zasłużony dla Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w 2013 r. został nagrodzony Złotym Medalem za Długoletnią Służbę, a w 2014 r. otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Publikacje

Nanostructured polymeric tools for the treatment and diagnosis of plant diseases and application in field crops.

Zielińska A, Szalata M, Wielgus K, Szalata M, Gorczyński A, Alves TFR, Chaud MV, Souto EB, Słomski R

W: Nanotechnology in Agriculture and Agroecosystems, ed. By AP Ingle, Chapter 9, Elsevier, ISBN: 978-0-323-99446, 2023, str: 189-237, doi: 10.1016/B978-0-323-99446-0.00010-6

MNiSW-80

Konferencje

Data:
9-10.10.2014
Gdzie:
Poznań

Konferencja Analiza DNA – Praktyka

Data:
15-17.01.2015
Gdzie:
Kraków

Zjazd Kolegium Medycyny Laboratoryjnej w Polsce

Data:
10-13.09.2013
Gdzie:
Poznań

IV Polski Kongres Genetyki

Data:
17-19.01.2013
Gdzie:
Kraków

XI-ty Zjazd Kolegium Medycyny Laboratoryjnej w Polsce,

Data:
27-28.11.2012
Gdzie:
Poznań

Geny i Leki. I Polski Kongres Farmakogenetyki. VI Kongres Polskiego Towarzystwa Farmakologii Klinicznej i Terapii

Data:
26.09.2012
Gdzie:
Poznań

Światowe dni Innowacji. Warsztaty Informacyjne: Biotechnologia w ochronie zdrowia, rolnictwie i przemyśle.

Data:
30.06-1.07.2011
Gdzie:
Poznań

Forum dyskusyjne. Kontrowersje wokół jakości w laboratorium molekularno-genetycznym

Data:
17-19.05.2010
Gdzie:
Jastrzębiec

First International Conference on the Restoration of Endangered and Extinct Animals

Data:
25-31.07.2011
Gdzie:
Poznań

XXI Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej”. Studenci kierunku Biotechnologia akceleratorem Gospodarki Opartej na Wiedzy. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Data:
8.04.2011
Gdzie:
Poznań

Badania molekularne w położnictwie i ginekologii. Możliwy element strategii klinicznej

Data:
6-7.12.2007
Gdzie:
Kraków

Od genomu tura po ksenotransplantację – możliwości współczesnej biotechnologii zwierząt

Data:
23-27.06.2008
Gdzie:
Poznań

XX Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej

Data:
9-12.09.2007
Gdzie:
Poznań

III Krajowy Kongres Biotechnologii

Data:
26-30.06.2006
Gdzie:
Poznań

XVIII Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej”

Data:
20-24.06.2005
Gdzie:
Poznań

XVII Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej”,

Data:
21-25.06.2004
Gdzie:
Poznań

XVI Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej”

Data:
9-13.06.2003
Gdzie:
Poznań

XV Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej”

Data:
16-18.09.2002
Gdzie:
Poznań

III Zjazd Towarzystwa Genetyki Człowieka w Poznaniu

Data:
24-28.06.2002
Gdzie:
Poznań

XIV Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej”

Data:
25.06.-29.06.2001
Gdzie:
Poznań

XIII Szkoła Letnia „Postępy Biologii Molekularnej”

Data:
11-14.09.2000
Gdzie:
Poznań

XXXVI Zjazd Polskiego Towarzystwa Biochemicznego.

Data:
24-26.05.1999
Gdzie:
Poznań

II Zjazd Towarzystwa Genetyki Człowieka w Poznaniu

Data:
17-18.11.1997
Gdzie:
Poznań

I Zjazd Towarzystwa Genetyki Człowieka w Poznaniu

Nagrody i wyróżnienia

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Złota Statuetka Polskiego Rolnictwa. Gala "Wprost" 2022
Przyznał: Wyróżnienie dla branży rolno-spożywczej - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

wyróżnienie dla wyjątkowych firm i przedsiębiorców

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
Przyznał: Prezydent RP

Order został przyznany za działalność naukowo-badawczą Profesora obejmującą pionierskie badania DNA w kraju dla potrzeb diagnostycznych, medyczno-sądowych oraz wdrożenie i upowszechnienie diagnostyki molekularnej (odcisk genetyczny 1987; łańcuchowa reakcja polimerazy PCR 1989). Prace z zakresu biotechnologii medycznej stanowią ważny nurt zainteresowań i obejmują uzyskiwanie transgenicznych zwierząt jako bioreaktorów do wytwarzania peptydów oraz tkanek dla potrzeb ksenotransplantacji. Opatrunki biologiczne ze skóry transgenicznych świń zostały wielokrotnie zastosowane w Centrum Leczenia Oparzeń w Siemianowicach Śląskich.

Kto:
dr n. roln. Oliwia Zakerska-Banaszak
dr hab. n. med. i n. o zdr. Marzena Skrzypczak-Zielińska
prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Nagroda firmy Biocodex

Przyznał: Firma Biocodex

W konkursie „Mikrobiota w zdrowiu i chorobie” została przyznana nagroda na sfinansowanie projektu badawczego, pt. Leczenie pacjentów z zespołem jelita drażliwego (IBS) przy pomocy transplantacji mikrobioty jelitowej – ocena skuteczności terapii oraz jej wpływu na zmianę mikrobiomu jelitowego. Kierownik: dr Marcin Gabryel.

Kto:
prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
dr n. roln. Szymon Hryhorowicz
dr n. med. Marta Kaczmarek-Ryś
dr n. przyr. Aleksandra Korcz
Publikacja Roku 2019
Przyznał: Dyrektor Instytutu Genetyki Człowieka PAN

Za pracę przeglądową pt.: „Allosteric Modulation of Cannabinoid Receptor 1—Current Challenges and Future Opportunities” opublikowaną w czasopiśmie International Journal of Molecular Sciences.

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Statuetka
Przyznał: Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego

działalność naukową, dydaktyczną oraz charytatywną i społeczno-kulturalną w krzewieniu idei pracy organicznej.

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Nagroda za najlepszą pracę oryginalną roku 2018
Przyznał: Dyrektor Instytutu Genetyki Człowieka PAN

za najlepszą pracę oryginalną roku 2018 pt.: „Modifying impact of RET gene haplotypes on medullary thyroid carcinoma clinical course” opublikowaną w prestiżowym czasopiśmie Endocrine-Related Cancer

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Medal
Przyznał: Polskie Towarzystwo Gastroenterologiczne

W 1977 r. z Towarzystwa Internistów Polskich zostało wyłonione Polskie Towarzystwo Gastroenterologii i z tej okazji został wybity medal z mosiądzu upamiętniający to wydarzenie. Ten pamiątkowy medal otrzymał w dniu 15.03.2019 r. prof. Ryszard Słomski za przyjaźń, zrodzoną przez lata wyjątkowej współpracy, wspólne określanie i realizowanie celów i za wszystko, wszystko inne…

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Polska Nagroda Inteligentnego Rozwoju 2017.
Przyznał: Centrum Inteligentnego Rozwoju

w dn. 23-24.10.2017 r. w Jasionce k. Rzeszowa odbyło się II Forum Inteligentnego Rozwoju. Prof. R. Słomski odebrał Polską Nagrodę Inteligentnego Rozwoju przyznaną Katedrze Biochemii i Biotechnologii w Poznaniu w kategorii Szkolnictwo wyższe i nauka za projekty pn.: "Opracowanie innowacyjnej technologii wykorzystania tkanek transgenicznych świń dla celów biomedycznych" oraz "Opracowanie technologii pozyskiwania kannabinoidów z konopi o niskiej zawartości THC jako środków wspomagających leczenie pacjentów onkologicznych. Członek konsorcjum - Instytut Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu, jest kluczowym partnerem w obydwu projektach.

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Specjalista roku 2016.
Przyznał: Minister Zdrowia

W dn. 14.10.2017 r. Minister Zdrowia Konstanty Radziwiłł wręczył tytuły Specjalisty roku 2016 diagnostom laboratoryjnym, farmaceutom i lekarzom. Tytuł Specjalisty roku otrzymał prof. Ryszard Słomski za zdany z najwyższą oceną państwowy egzamin z laboratoryjnej genetyki sądowej.

Kto: prof. dr hab. n. med. Ryszard Słomski
Odznaka honorowa.
Przyznał: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Zasłużony dla rolnictwa.