Tytuł projektu: „Detektywi DNA: Odkrywamy kod życia!”
Jednostka finansująca: Ministerstwo Edukacji Narodowej
Projekt realizowany w ramach programu Ministra Edukacji pod nazwą „Odkrywcy” na 2025 r.
Numer umowy: MEN/2025/DK/794
Rozpoczęcie realizacji projektu: 2025-06-06
Zakończenie realizacji projektu: 2025-12-31
Całkowita wartość projektu: 106 200.00 zł PLN
Wartość dofinansowania: 100 890.00 zł PLN
Krótki opis projektu:
Projekt pt.: „Detektywi DNA: Odkrywamy kod życia!” – jest autorskim pomysłem pracowników Instytutu Genetyki Człowieka PAN. Nadrzędnym celem projektu jest zapoznanie uczestników z fascynującym światem komórek, DNA, genów i kodu genetycznego. Uczestnictwo w zajęciach przyczyni się do kształtowania wiedzy w zakresie nauk STEM, wśród których genetyka jest jedną z wiodących dziedzin. Uczestnicy warsztatów dowiedzą się o hierarchicznej strukturze naszego ciała, rozmieszczeniu podstawowych organów, roli DNA jako nośnika informacji genetycznej oraz odkryją sekrety kodu genetycznego. Dodatkowym nurtem edukacyjnym będzie profilaktyka chorób cywilizacyjnych. Zajęcia będą skierowane do dzieci szkół podstawowych z miasta Poznania oraz terenów wiejskich i gmin miejsko-wiejskich (6 – 15 lat, klasy 1 – 8). W ramach projektu zostanie przeprowadzonych 20 warsztatów tematycznych: 15 w IGCZ PAN, 5 zajęć wyjazdowych w ramach Mobilnej Akademii Nauki. Każde zajęcia będą podzielone na 3 moduły: interaktywny wykład, laboratoryjna kuchnia badacza, eksperymentarium. Prowadzone w ramach projektu zajęcia umożliwią spotkania dzieci i młodzieży z naukowcami z IGC PAN, pozwolą na poznanie formy wykładu akademickiego i umożliwią samodzielne prowadzenie eksperymentów. Realizacja projektu przyczyni się do upowszechniania wiedzy z zakresu genetyki, rozbudzenia pasji do przedmiotów biologicznych oraz poznania zawodu naukowca.
Tytuł projektu: „Nowatorskie podejście do diagnostyki społeczeństwa polskiego w zakresie polipowatości jelit”
Jednostka finansująca: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Konkurs: Nauka dla Społeczeństwa II
Nr projektu: NdS-II/SP/0139/2024/01
Okres realizacji: 20.03.2024 – 20.03.2027
Dofinansowanie: 1 980 000 PLN
Kierownik projektu: prof. dr hab. Andrzej Pławski
Rodzinna polipowatość gruczolakowata (FAP) jest chorobą dziedziczoną w sposób autosomalny dominujący, charakteryzującą się obecnością setek do tysięcy gruczolakowatych polipów zlokalizowanych głównie w błonie śluzowej okrężnicy i odbytnicy. U pacjentów z FAP ryzyko zachorowania na raka jelita grubego przed 40 rokiem życia, przy braku szybkiej diagnozy i leczenia, wynosi prawie 100%. W rutynowej diagnostyce mutacje genu APC identyfikuje się u około 50–85% pacjentów z FAP. Do łagodnej formy FAP fenotypowo podobna jest rodzinna polipowatość gruczolakowata typu 2 (FAP2) za którą odpowiedzialny jest gen MUTYH. Bialleliczne germinalne mutacje genu MUTYH zostały zaobserwowane u 8% pacjentów z polipowatością, u których nie udało się wykryć mutacji w genie APC. Mimo to podłoże genetyczne w około połowie przypadków FAP pozostaje nieznane.
Jako cel projektu stawiamy opracowanie nowatorskiego podejścia diagnostycznego służącego identyfikacji nowych, kluczowych mechanizmów molekularnych warunkujących wystąpienie FAP, umożliwiających zwiększenie efektywności diagnostyki molekularnej chorych z FAP. Cel ten zostanie osiągnięty za pomocą analiz NGS pełnej sekwencji genomowej genów APC i MUTYH, analiz bioinformatycznych oraz badań funkcjonalnych na poziomie mRNA, obejmujących badania nad poziomem ekspresji i prawidłowością składania transkryptu.
Wyniki naszych badań pozwolą na określenie udziału zmian w sekwencjach niekodujących genów APC i MUTYH, co przyczyni się do poprawy skuteczności wykrywania predyspozycji do występowania FAP i zmniejszenia liczby pacjentów pod stałą kontrolą medyczną.
Tytuł projektu: „Poszukiwanie przyczyn męskiej niepłodności – wysokoprzepustowe badania genomowe populacji polskiej”
Jednostka finansująca: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Konkurs: Nauka dla Społeczeństwa II
Nr projektu: NdS-II/SP/0288/2024/01
Okres realizacji: 13.06.2024 – 13.06.2027
Dofinansowanie: 1 000 000 PLN
Kierownik projektu: dr hab. Marta Olszewska
Strona Projektu: http://www.nieplodnosc-meska.pl
Szacuje się, że około 1/5 par w wieku rozrodczym (głównie z regionów/państw wysoko cywilizowanych) jest zagrożona trwałą niepłodnością. Oprócz zmiany stylu życia (późny wiek zajścia w ciążę), czy występowania czynników ograniczających płodność, rozpoznanie przyczyn niepłodności nadal pozostaje na niskim poziomie – ok. 50% przyczyn pozostaje niewyjaśniona. Przy braku możliwości identyfikacji podłoża, stosuje się – jako ostatni wybór – techniki wspomaganego rozrodu. Stąd istnieje silna potrzeba opracowania nowego algorytmu diagnostycznego i terapeutycznego opartego na genetyce. Spermatogeneza jest szczególnie wrażliwym procesem, albowiem męskie komórki rozrodcze kształtują się de novo, a za ten skomplikowany proces odpowiada ponad 2000 genów. Przyjmuje się, że ponad 50% przypadków zaburzeń spermatogenezy ma tło genetyczne, które prowadzi m.in. do obniżonych parametrów nasienia (liczba plemników – oligo- lub kryptozoospermią, ruchliwość – astenozoospermia oraz morfologia – teratozoospermia), podnosząc ryzyko niepowodzeń rozrodu.
W Projekcie proponujemy zastosowanie wszelkich dostępnych metod biologii systemowej (w tym: sekwencjonowanie całogenomowe, analizę tzw. wariantów rzadkich oraz części kodującej jak i regulatorowej, a także całogenomową analizę epigenetyczną) po uprzedniej rekrutacji niepłodnych mężczyzn o obniżonych parametrach nasienia z populacji polskiej.
Celem Projektu jest utworzenie bazy danych wariantów genomowych istotnych dla mężczyzn niepłodnych z populacji polskiej. Zostanie on osiągnięty za pomocą kompilacji metod biologii molekularnej, obejmującej najnowsze metody wysokoprzepustowych badań genomu: sekwencjonowanie całego genomu (WGS), sekwencjonowanie całogenomowe metylomu (WGMS), a także weryfikację wyników na poziomie białka. Badania zostaną przeprowadzone na grupie 100 niepłodnych mężczyzn o obniżonych parametrach nasienia i o prawidowym kariotypie.
Zaproponowane badania postulują nowatorski, perspektywiczny sposób diagnozowania pacjentów z niepowodzeniami rozrodu, który w ujęciu „dla pacjenta” umożliwi otrzymanie spersonalizowanej diagnozy z oszacowaniem ryzyka niepowodzeń rozrodu, a od strony „naukowej” przyczyni się do identyfikacji nowych genów odpowiedzialnych za tzw. czynnik męski.
Tytuł projektu: „Uniwersyteckie Centrum Medycyny Cyfrowej i Medycyny Precyzyjnej o specjalizacji w Kompleksowym Fenotypowaniu Chorób Cywilizacyjnych”
Jednostka finansująca: Agencja Badań Medycznych
Projekt realizowany w ramach programu: Tworzenie i rozwój Regionalnych Centrów Medycyny Cyfrowej, skrót naboru: Regionalne Centrum Medycyny Cyfrowej (RCMC)
Numer naboru ABM/2023/2
Numer umowy: 2023/ABM/02/00004-00
Początek realizacji projektu: 2023-08-01
Zakończenie realizacji projektu: 2027-07-31
Konsorcjanci w projekcie:
1. Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu – lider konsorcjum
2. Instytut Genetyki Człowieka PAN – konsorcjant
3. Sieć Badawcza Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii – konsorcjant
4. Instytut Chemii Bioorganicznej PAN Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe – konsorcjant
5. Uniwersytet Opolski – konsorcjant
Całkowita wartość projektu: 30 000 000,00 zł
Wartość dofinansowania: 30 000 000,00 zł
Dofinansowanie zadań badawczych Instytutu Genetyki Człowieka PAN: 5 061 865,04 PLN
Krótki opis projektu:
Główne założenie projektu polega na utworzeniu Regionalnego Centrum Medycyny Cyfrowej oraz przeprowadzaniu badań naukowych w oparciu o dane i procesy funkcjonujące w tworzonym Regionalnym Centrum Medycyny Cyfrowej. Długoterminowo Regionalne Centrum Medycyny Cyfrowej będzie służyć jako platforma naukowo-badawcza zwiększająca liczbę i potencjał badań klinicznych, biomedycznych badań translacyjnych i podstawowych.
Zadania badawcze prowadzone przy udziale IGC PAN będą dotyczyć obszarów medycyny personalizowanej i badań omicznych w zakresie: kompleksowej analizy zmienności genetycznej oraz zmienności mikrobioty u chorych z otyłością olbrzymią i w chorobach sercowo-naczyniowych. Planowane jest szersze wdrożenie i rozwój takich technik jak sekwencjonowanie eksomu (WES), cyfrowy PCR (digital PCR) oraz sekwencjonowanie nanoporowe. Opracowane zostaną nowatorskie narzędzia bioinformatyczne, które pozwolą na efektywną analizę i interpretację danych genomowych oraz generowanie danych przydatnych do uczenia maszynowego i opracowania algorytmów AI. W zakresie zadań badawczo-rozwojowych zostanie wprowadzony w IGC PAN system zarządzania jakością obejmujący repozytorium materiału biologicznego i danych genomowych, przy wsparciu konsorcjantów Biobank Łukasiewicz – PORT oraz Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego.
Tytuł projektu: „Zastosowanie doustnej kolchicyny w celu zapobiegania restenozie w tętnicy udowej powierzchownej – COLSTENT Study”
Jednostka finansująca: Agencja Badań Medycznych
Projekt realizowany w ramach programu: Badania head-to-head w zakresie niekomercyjnych badań klinicznych lub eksperymentów badawczych
Numer naboru: ABM/2023/03
Numer umowy: 2022/ABM/03/00046
Rozpoczęcie realizacji projektu: 2023-07-01
Zakończenie realizacji projektu: 2028-06-30
Konsorcjanci w projekcie:
- Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Opolu – lider konsorcjum
- Górnośląskie Centrum Medyczne im. prof. Leszka Gieca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach – konsorcjant
- Instytut Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu – konsorcjant
Całkowita wartość projektu: 9 279 635,25 PLN
Wartość dofinansowania: 9 279 635,25 PLN
Dofinansowanie zadań badawczych Instytutu Genetyki Człowieka PAN: 3 515 880,06 PLN
Krótki opis projektu:
Badania w niniejszym projekcie mają odpowiedzieć na pytanie, czy w przypadku leczenia chorych z miażdżycą tętnic kończyn dolnych (ang. lower extremity artery disease, LEAD) z użyciem stentu naczyniowego, zastosowanie stentów metalowych samorozprężalnych (ang. bare metal stents, BMS) i doustnej kolchicyny jako systemicznej farmakoterapii przeciwmitotycznej i przeciwzapalnej, w porównaniu do stosowania najlepszej aktualnie dostępnej terapii – stentów uwalniających miejscowo lek przeciwmitotyczny paklitaksel (ang. paklitaksel – drug eluting stents; PX-DES) będzie miało 1) porównywalną skuteczność w zapobieganiu restenozie przy jednocześnie, 2) lepszą skuteczność w zakresie wtórnej prewencji zdarzeń sercowo-naczyniowych (ang. major adverse cardiovascular events, MACE) w obserwacji 24 miesięcznej.
Drugim obszarem badawczym, prowadzonym przy udziale IGC PAN, jest personalizacja terapii poprzez: 1) wytypowanie zmian genetycznych modyfikujących efekt terapeutyczny kolchicyny oraz 2) wytypowanie biomarkerów krwi do monitorowania efektu terapii. W badaniach tych oprzemy się na metodzie sekwencjonowania następnej generacji określonych paneli genetycznych (ang. targeted sequencing).
LEAD to choroba o wysokiej częstości występowania w krajach rozwiniętych. W Polsce dotyka ona 830 tysięcy osób, co przekracza liczbę zachorowań na choroby serca.
Efekty projektu będą obejmować także ocenę efektywności finansowej dla terapii z użyciem kolchicyny oraz opracowanie wskazań dla stosowania tego leku na podstawie wykonanych badań genetycznych.
Tytuł projektu: „Naukę mamy w genach!” (POPUL/SP/0490/2023/01), konkurs: Społeczna odpowiedzialność nauki II – Popularyzacja nauki – Ministerstwo Edukacji i Nauki
Okres realizacji: 02.11.2023r. – 01.03.2025 r.
Dofinansowanie: 120 000 PLN
Całkowita wartość inwestycji: 133 400 PLN
Głównym celem projektu jest upowszechnianie badań naukowych w obszarze genetyki ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia tych badań dla rozwoju medycyny, w tym lepszej diagnostyki i leczenia chorób nowotworowych. Planowane przedsięwzięcie będzie ukazywało w przystępny sposób przydatność wiedzy naukowej i badań naukowych oraz promować badania w tematyce genetyki medycznej. Celem realizowanych działań będzie wprowadzenie dzieci i młodzieży do świata nauki i zapoznanie ich z ogólną tematyką genetyki, biologii człowieka oraz transformacji nowotworowej. Zaplanowano przeprowadzenie 25 zajęć dla około 500 uczestników.
Tytuł projektu: „Szczepionki, alergie i nowotwory. Jak genetycy pomagają białym krwinkom” (SONP/SP/550868/2022), konkurs: Społeczna odpowiedzialność nauki – Popularyzacja nauki i promocja sportu – Ministerstwo Edukacji i Nauki
Okres realizacji: 2.11.2022-1.03.2024
Dofinansowanie: 131 340,00 zł
Całkowita wartość inwestycji: 145 940,00 zł
Celem projektu jest upowszechnianie badań naukowych w obszarze genetyki ze szczególnym uwzględnieniem zaangażowania społecznego naukowców w sytuacjach kryzysowych takich jak pandemia COVID-19. Realizowane działania umożliwią wprowadzenie dzieci i młodzieży do świata genetyki i biologii człowieka z motywem przewodnim cyklu warsztatów – BIAŁE KRWINKI. Zaplanowano przeprowadzenie 25 warsztatów dla dzieci ze szkół podstawowych podczas których omawiany będzie aspekt pamięci immunologicznej, jako zjawiska wykorzystywanego w mechanizmie działania szczepionek.
Tytuł projektu: Zakup aparatury naukowo – badawczej pn. „PANAKEIA – Platforma analizy konfokalnej oraz elektrofizjologii tkankowej sił atomowych”
Okres realizacji: 2021
Dofinansowanie: 4 897 380,81 zł
Całkowita wartość inwestycji: 4 997 367,00 zł
Celem projektu jest zakup aparatury badawczej.Platforma wyróżnia się unikalnością rozwiązań oraz szerokim spektrum zintegrowanych specjalistycznych technik służących kompleksowemu obrazowaniu przyżyciowemu tkanek i komórek. Umożliwia ona m.in. super-rozdzielcze obrazowanie konfokalne, pomiary sił atomowych, czy obrazowanie komórek w systemach mikroprzepływowych. Dodatkowo, przy użyciu PANAKEI, można wykonywać pomiary elektrofizjologii komórek ulegających wzbudzeniu, a dzięki pomiarom szybko-klatkowym (do 1600 kl/sek) możliwe jest dokładne śledzenia skurczów komórek czy ruchu rzesek oddechowych w wysokiej rozdzielczości.
Tytuł projektu: Premia na Horyzoncie 2, „Na drodze do doskonałości w odkrywaniu (epi)genetycznego krajobrazu nowotworów hematologicznych”
Okres realizacji: 2021 – 2023
Dofinansowanie: 595 513,00 zł
Całkowita wartość inwestycji: 595 513,00 zł
Środki finansowe przeznaczone są na dodatki do wynagrodzeń dla osób biorących udział w realizacji projektu pn.: „Na drodze do doskonałości w odkrywaniu (epi)genetycznego krajobrazu nowotworów hematologicznych” w ramach programu Horyzont 2020, na podstawie umowy nr 952304.
Tytuł projektu: Roboty budowlane związane z poprawą infrastruktury technicznej instytutu dla działalności naukowej
Okres realizacji: 2020 – 2021
Dofinansowanie: 1 470 080,72 zł
Całkowita wartość inwestycji: 1 480 080,72 zł
Celem projektu jest stworzenie optymalnych warunków pracy naukowej poprzez zwiększenie istniejącej bazy laboratoryjnej oraz zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu pracowników i gości.
Tytuł projektu: Utworzenie core facility IGC PAN poprzez zakup mikroskopu konfokalnego i nowoczesnego sekwenatora
Okres realizacji: 2020
Dofinansowanie: 2 037 163,00 zł
Całkowita wartość inwestycji: 2 047 162,80 zł
Celem projektu jest zakup sekwenatora następnej generacji wraz z wyposażeniem.
Zakup nowej aparatury przyczyni się do podwyższenia jakości prowadzonych badań, a przez to wzmocni potencjał naukowy i instytucjonalny IGC PAN, wpłynie na rozwój współpracy międzynarodowej i wzrost udziału w projektach badawczych.
Tytuł projektu: „Poznaj fascynujący świat genetyki! – warsztaty dla dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych”
Dofinansowano z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Okres realizacji: 2020 – 2021
Dofinansowanie: 64 111 PLN
Całkowita wartość inwestycji: 71 235 PLN
Celem projektu jest upowszechnianie badań naukowych prowadzonych w Instytucie Genetyki Człowieka PAN (IGC PAN) poprzez organizację warsztatów dla dzieci w wieku od 6 do 9 lat z regionu Wielkopolski, ukazujących w przystępny sposób przydatność wiedzy naukowej. Priorytetowym zadaniem projektu jest zapoznanie uczestników z fascynującym światem komórek, genów i DNA, uwypuklenie roli jaką pełnią w codziennym życiu i podkreślenie jak ważnym zadaniem jest poznawanie przez naukowców-genetyków mechanizmów ich działania oraz jak ta wiedza przekłada się bezpośrednio na nowe sposoby leczenia chorób czy ich zapobiegania.
Projekt zakłada przeprowadzenie 25 warsztatów tematycznych w ciekawej formule zawierającej 3 różne moduły:
- Multimedialny aktywizujący wykład (ok. 20 min)
- Praktyczne spotkanie z warsztatem badacza – Laboratoryjna Kuchnia (ok.25 min)
- Eksperymentarium (ok. 30 min)
W wyniku realizacji projektu 500 dzieci podniesie poziom wiedzy na tematy związane z genetyką. Udział w projekcie ponadto zwiększy świadomość dotyczącą bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia w pracy laboratoryjnej oraz zwiększy umiejętności dotyczące drobnych prac laboratoryjnych –budowanie warsztatu młodego naukowca (ćwiczenie m.in. umiejętności manualnych, nauka współpracy w grupie). Realizacja projektu w szerszej skali przyczyni się do upowszechniania genetyki jako dziedziny nauki i kreowania postaw pro naukowych, budując zainteresowanie zawodem naukowca wśród najmłodszych.
Więcej na stronie projektu.
Tytuł projektu: Doktorat wdrożeniowy
Okres realizacji: 2019 – 2023
Dofinansowanie: 648 154,72 zł
Całkowita wartość inwestycji: 648 154,72 zł
Celem projektu jest opracowanie produktu leczniczego terapii zaawansowanej opartego na WJ-MSC w leczeniu stwadnienia zanikowego bocznego (ALS) oraz opatrunku biologicznego do zastosowania w leczeniu zmian skórnych u pacjentów z Epidermolysis Bullosa (EB) wraz z zebraniem i opracowaniem danych służących rejestracji w Europejskiej Agencji Leków innowacyjnego na rynku europejskim produktu leczniczego terapii zaawansowanej opartego na komórkach mezenchymalnych galarety Whartona.
Doktorat wdrożeniowy 1
Celem doktoratu wdrożeniowego jest opracowanie schematu walidacji, optymalizacji i personalizacji terapii komórkowej, preparatem komórek mezenchymanych z Galarety Whartona (WJ-MSC) w leczeniu stwardnienia zanikowego bocznego.
Doktorat wdrożeniowy 2
Celem projektu jest opracowanie innowacyjnej metody leczenia Epidermolysis Bullosa oraz ran przewlekłych innego pochodzenia za pomocą mezenchymalnych komórek stromy z galarety Whartona zasiedlonych na scaffoldzie pochodzącym ze skóry człowieka. Proponowany projekt zakłada nowatorskie połączenie allogenicznej matrycy wykonanej z decelularyzowanej skóry człowieka zasiedlonej allogenicznymi komórkami WJ-MSC w celu leczenia EB.
Wyniki realizacji projektu:
- 2 doktoraty
- Wdrożenie wyników prac przez przedsiębiorcy