Ważne wydarzenia w historii IGCZ PAN:

25 czerwca 2014 r.  
Jubileusz 40-lecia Instytutu Genetyki Człowieka PAN

17 czerwca 2011 r.
Odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej profesorowi Antoniemu Horstowi. Uroczystość odbyła się na posiedzeniu Komitetu Genetyki Człowieka i Patologii Molekularnej PAN, obchodzącego jubileusz 50-lecia działalności, którego Profesor Horst był przewodniczącym przez 30 lat.

29 listopada 2010 r.
Uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia doktora habilitowanego nauk medycznych w dyscyplinie biologia medyczna.

12 grudnia 2005 r.
Pierwsza obrona rozprawy doktorskiej w Instytucie Genetyki Człowieka PAN.

14 lipca 2003 r.
Umiera profesor dr hab. Antoni Horst, inicjator i pierwszy kierownik Zakładu Genetyki Człowieka Akademii Medycznej w Poznaniu (1963-1974 r.), a od 1974 -1985 r – kierownik Zakładu Genetyki Człowieka PAN.

31 marca/1 kwietnia 2003 r.
Przekształcenie Zakładu Genetyki Człowieka PAN w Instytut Genetyki Człowieka PAN, zgodnie z decyzją nr 6/2003 Prezesa Polskiej Akademii Nauk z dnia 20.03.2003 roku

2002 r. 
Uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora nauk medycznych w dyscyplinie biologia medyczna.

1999 r. 
Rozbudowa Zakładu (dobudowanie łącznika pomiędzy istniejącymi pawilonami)

1985 r. 
Przeniesienie całego Zakładu Genetyki Człowieka PAN do nowo wybudowanego obiektu przy ul. Strzeszyńskiej.

1974 r. 
Utworzenie Zakładu Genetyki Człowieka PAN z lokalizacją w Collegium Anatomicum Akademii Medycznej przy ul. Święcickiego.

Pożegnanie Profesora Antoniego Horsta

Instytut Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu i polska nauka poniosły ogromną stratę.  W dniu 14 lipca 2003 roku zmarł profesor dr hab. Antoni Horst.

Prof. Horst (ur. 1915), członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk, pionier genetyki człowieka w Polsce, inicjator i pierwszy kierownik Zakładu Genetyki Człowieka AM (od 1963 r.), a następnie Zakładu Genetyki Człowieka PAN od 1974 r.

Profesor Antoni Horst autor pionierskich dzieł poświęconych molekularnym uwarunkowaniom chorób u ludzi. Już w 1966 roku wydał „Patologię molekularną” (PZWL), w roku 1979 „Molekularne podstawy patogenezy chorób” (PZWL). W swoim dziele przedstawił najnowsze poglądy na molekularne podstawy patogenezy chorób i wytyczył nowe kierunki badawcze. Były to jedne z pierwszych opracowań w literaturze światowej. Dopiero pod koniec lat siedemdziesiątych nastąpił olbrzymi postęp w tej dziedzinie, który doprowadził do wielu odkryć, czego konsekwencją była zmiana spojrzenia na patologię chorób. W roku 1991 na zaproszenie CRC Press, USA napisał książkę „Molecular pathology”, w której przedstawił aktualne dane na temat molekularnych aspektów wielu chorób.

Promocję genetyki w Polsce prof. Horst prowadził poprzez Komisję Genetyki Człowieka Komitetu Patofizjologii Komórki PAN, któremu przewodniczył przez wiele lat. Przez szereg lat prof. Horst zasiadał we władzach Polskiego Towarzystwa Genetycznego, które ostatecznie uhonorowało go tytułem członka honorowego. Taką samą godność prof. Horst uzyskał w Polskim Towarzystwie Histo- i Cytochemików, Polskim Towarzystwie Immunologicznym i Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk a Akademia Medyczna im. K. Marcinkowskiego nadała mu tytuł doctora honoris causa.

Dorobek naukowy profesora Horsta obejmuje 8 książek oraz ok. 250 publikacji naukowych z wszystkich głównych dziedzin genetyki człowieka (genetyka molekularna, genetyka kliniczna, immunogenetyka, cytogenetyka), kilkadziesiąt referatów wygłoszonych na konferencjach naukowych krajowych i zagranicznych.
Prof. Horst był wielokrotnie nagradzany przez władze państwowe, naukowe i lokalne najwyższymi odznaczeniami i wyróżnieniami, m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski z Gwiazdą, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem im. Mikołaja Kopernika PAN.

Prof. Horst był wychowawcą i opiekunem wielu pokoleń studentów, doktorów medycyny, samodzielnych pracowników nauki i profesorów zajmujących obecnie wysokie pozycje zarówno w Polskiej Akademii Nauk, jak i w strukturach administracji naukowej kraju, równocześnie piastujących kierownicze stanowiska szeregu ważnych placówek naukowych.

Prof. Horst do ostatnich swych dni pozostający w pełni twórczej aktywności intelektualnej doczekał chwili, kiedy utworzony przez niego Zakład Genetyki Człowieka PAN został z dniem 1 kwietnia 2003 roku przekształcony w Instytut Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk. W dniu 16 maja 2003 roku, jako honorowy gość, wziął udział w uroczystościach z tej okazji.

Oddajemy hołd Jego pamięci.

Pracownicy Instytutu Genetyki Człowieka PAN

Odsłonięcie tablicy pamiątkowej

W dniu 17 czerwca 2011 roku w Instytucie Genetyki Człowieka PAN została odsłonięta tablica pamiątkowa poświęcona profesorowi Antoniemu Horstowi. Uroczystość odbyła się na posiedzeniu Komitetu Genetyki Człowieka i Patologii Molekularnej PAN, obchodzącego Jubileusz 50-lecia działalności, którego Profesor Horst był przewodniczącym przez 30 lat. Odsłonięcia tablicy dokonała córka Profesora, profesor Wanda Horst-Sikorska w towarzystwie dyrektora Instytutu profesora Jerzego Nowaka i przewodniczącego Komitetu profesora Ryszard Słomskiego.

Profesor Antoni Horst (1915-2003) był wybitną postacią patofizjologii i genetyki człowieka. W latach 1950-1974 był kierownikiem Zakładu Patologii Ogólnej i Doświadczalnej Akademii Medycznej w Poznaniu, prowadząc badania nad miażdżycą tętnic i nad zaburzeniami metabolicznymi cholesterolu i lipidów. W 1950 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w roku 1956 profesorem zwyczajnym. W roku akademickim 1955/56 pełnił funkcję Dziekana Wydziału Lekarskiego. Nadszedł ważny 1956 rok z głośnymi wypadkami czerwcowymi w Poznaniu i w tym roku podczas pierwszych niezależnych wyborów został wybrany rektorem Akademii Medycznej na lata 1956-1959. Profesor natychmiast po objęciu funkcji zajął się opracowywaniem długofalowego programu rozwoju Uczelni dbając przede wszystkim o to, aby czynniki merytoryczne odgrywały najistotniejszą rolę w jej rozwoju. Uczelnia doceniła starania Profesora o jej rozwój, nadając mu tytuł doktora honoris causa.

W historii środowiska naukowego profesor Antoni Horst zapisał się przede wszystkim jako twórca Zakładu Genetyki Człowieka Akademii Medycznej w 1963 roku, pierwszego samodzielnego Zakładu Genetyki Człowieka w Polsce. W 1974 r. dzięki staraniom  Profesora Horsta został utworzony w Zakład Genetyki Człowieka PAN zajmujący się badaniami z zakresu cytogenetyki, regulacji ekspresji genów, immunogenetyki, patologii molekularnej i funkcji kwasów nukleinowych. W działalności organizacyjnej Profesor skupił się na wybudowaniu przy ul. Strzeszyńskiej trzech pawilonów typu laboratoryjnego. Po przebudowie w 2000 roku i doposażeniu, placówka sprawiła Profesorowi wielką radość zajmując dwukrotnie pierwsze miejsce w klasyfikacji KBN placówek medycznych w kraju.

W okresie okupacji zajęty był opatrywaniem rannych w Szpitalu Przemienienia Pańskiego. Lata okupacji spędził w Poznaniu i w Warszawie pracując jako lekarz, zaopatrując szpitale i studiując. W czasie Powstania Warszawskiego aż do stycznia 1945 roku był zastępcą szefa sanitarnego obszaru centralnego AK. Pełnił funkcję odpowiedzialnego za wysiedlane szpitale warszawskie i powstańcze, a także wysiedlaną ludność Warszawy. Zasłynął sprzeciwieniem się ewakuacji szpitali przed ofensywą radziecką, zapobiegając w ten sposób ogromnym stratom, jakie byłyby poniesione przy ogromnym zagrożeniu życia i w warunkach zimowych.

Profesor Horst jest autorem książek poświęconych molekularnym aspektom chorób człowieka. Już w 1966 roku ukazała się Jego „Patologia molekularna”, a w 1979 roku „Molekularne podstawy patogenezy chorób”. W swoich opracowaniach nie tylko przedstawił najnowsze poglądy na molekularne podstawy patogenezy chorób, lecz również wskazywał nowe kierunki badawcze. Książki Profesora znane były szeroko w Polsce, szczególnie wydana w 1959 roku „Fizjologia patologiczna”, która doczekała się 9 wydań. Książki Profesora były również tłumaczone na wiele języków. Wydawnictwo CRC Press z USA dostrzegło wagę problemów podejmowanych przez Profesora i w 1991 roku ukazała się książka „Molecular pathology” z aktualnymi danymi molekularnymi dla wielu chorób.

Bardzo istotnym okresem w karierze Profesora był udział w pracach Polskiej Akademii Nauk. Profesor Horst był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk od 1969 roku, a w 1980 roku został członkiem rzeczywistym PAN. Promocja genetyki prowadzona była przez profesora Horsta przez wiele lat. Głównie poprzez przewodniczenie Komitetowi Patofizjologii Komórki PAN (obecnie Komitet Genetyki i Patologii Molekularnej), a także poprzez zaangażowanie w pracach Polskiego Towarzystwa Genetycznego, Polskiego Towarzystwa Immunologicznego, Polskiego Towarzystwa Histo- i Cytochemików, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Towarzystwa uhonorowały Profesora tytułem członka honorowego.

Profesor na pewno zostanie zachowany w pamięci jako wychowawca i opiekun wielu pokoleń lekarzy, doktorów medycyny, samodzielnych pracowników nauki i profesorów zajmujących obecnie wysokie stanowiska zarówno w PAN, na Uczelniach i w szeregu ważnych placówek naukowych. Pamiętamy Go również jako zapalonego myśliwego. Jako uczniowie Profesora na pewno nie zmienimy o Nim opinii i zachowamy w pamięci jako jednego z najwybitniejszych uczonych.
Prof. dr hab. Ryszard Słomski
Przewodniczący Komitetu Genetyki Człowieka i Patologii Molekularnej PAN
Zastępca dyrektora ds. naukowych w Instytucie Genetyki Człowieka PAN
Kierownik Katedry Biochemii i Biotechnologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Prof. dr hab. Jerzy Nowak
Dyrektor Instytutu Genetyki Człowieka PAN